Mówimy pięknie! głoski [k] i [g]
Głoski [k] i [g] to głoski tylnojęzykowe, które pojawiają się stosunkowo wcześnie w mowie dziecka. Najczęstszymi nieprawidłowościami w zakresie artykulacji wspomnianych fonemów jest ich zastępowanie przez inną głoskę, deformacja lub całkowite opuszczanie w wyrazie. Najczęstszym substytutem głoski [k] jest głoska [t], natomiast głoski [g] głoska [d].
Co zrobić, gdy u malucha występuje jedna ze wspomnianych nieprawidłowości?
Pierwszym krokiem jaki powinien podjąć rodzic jest wybranie się na konsultację do logopedy. Pamiętajmy, że w sieci można znaleźć wiele ciekawych artykułów, wskazówek i informacji, jednak diagnozę powinien przeprowadzić specjalista! (co dotyczy nie tylko zaburzeń artykulacji ☺). Terapię prowadzimy w gabinecie logopedycznym oraz w domu według otrzymanych wskazówek.
 |
| źródło: koty.pl |
Etap przygotowawczy
W przygotowaniu aparatu artykulacyjnego do wywołania głoski [k] mogą być pomocne poniższe ćwiczenia:
- picie gęstych soków przez słomkę,
- przenoszenie drobnych listków, kropeczek, kawałków bibuły za pomocą słomki ("odkurzacz")
więcej TU i TU oraz w pozycji "Plamki, kropki i kropelki" I. Jackowskiej, I Rutkowskiej-Błachowiak, - naśladowanie śmiechu różnych osób,
- chuchanie na dłonie,
- masowanie podniebienia środkową częscią języka,
- wykonywanie tzw. "kociego grzbietu" - można do tego wykorzystać kartę pracy "kotek" do pobrania TUTAJ.
 |
| Karta pracy "Kotek" |
Wywołanie głoski [k]
Najbardziej rozpowszechnioną metodą na wywołanie głoski [k] jest przekształcenie głoski [t] poprzez przytrzymanie czubka języka szpatułką lub palcem w rękawiczce, dzięki czemu tył języka automatycznie uniesie się do góry, by stworzyć zwarcie z podniebieniem. Innym sposobem jest pokazanie dziecku prawidłowego sposobu ułożenia języka przed lustrem przy szeroko otwartych ustach. Pomocnym może się również okazać ułożenie szkraba na dywanie na plecach i odchylenie głowy do tyłu.
A co jeżeli te metody nie działają?
Czasami bywa tak, że odruch unoszenia czubka języka jest bardzo silny i dziecko walczy ze szpatułką lub pojawia się odruch wymiotny. Warto wtedy wrócić do etapu przygotowawczego i ćwiczyć ułożenie czubka języka za dolnymi zębami (np. przytrzymywanie tic taca za dolnymi zębami, mycie dolnych zębów od wewnątrz). Czasami opowiadam dziecku historyjkę o języczku, który przy głosce [t] podnosi głowę do góry, a przy głosce [k] podnosi pupę ☺. Zdarza się również tak, że dziecko ma ogromne trudności z artykulacją głoski [k] w izolacji, natomiast znacznie lepiej radzi sobie z sylabą [k'i]
Utrwalanie
Nawet najlepsze ćwiczenia artykulacyjne i najwspanialszy logopeda nie będą cudownym lekarstwem na wady wymowy, jeżeli w pracy terapeutycznej zabraknie systematycznych ćwiczeń w domu. Gdy uda się wywołać i utrwalić głoskę [k] w izolacji przechodzimy do sylab, następnie wyrazów, połączeń wyrazowych, zdań i wypowiedzi swobodnych.
Co może się przydać?
Poniżej przedstawiam listę pozycji, które można wykorzystać podczas pracy nad głoskami [k] i [g]
"Kapki i wafki" B. Dawczak, I. Spychał - pozycja bardzo kolorowa, przeładowana grafiką. W przypadku czarno-białego ksero niektóre zadania mogą stać się niejasne (np. tam gdzie kolejność uporządkowana jest wg koloru)
 |
| harmonia.edu.pl |
"Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek k, ki, g, gi" G. Krzysztofek, M. Piszczek - bardzo sympatyczna książeczka z bogatym materiałem językowym.
 |
| impulsoficyna.com.pl |
 |
| harmonia.edu.pl |
"Ćwiczenia artykulacyjne: głoski k, g" B. Senkowska - raczej z przeznaczeniem dla starszych dzieci.
 |
| we.pl |
Przedstawione ćwiczenia są jedynie przykładem, bo jak wiadomo logopeda jest istotą niesamowicie kreatywną. Zachęcam do przetestowania przedstawionej wcześniej karty logopedycznej "Kotek" służącej do ćwiczeń kociego grzbietu.
0 komentarze