Dzisiaj moim goÅ›ciem bÄ™dzie mgr Justyna MiturzyÅ„ska – logopeda oraz specjalista do spraw rodziny. Porozmawiamy o rodzinie, terapii i trudnych sytuacjach, które mogÄ… dotknąć każdego.
Dagmara Rymarz (D. R.): Mamy kolejny lockdown, przedszkola i szkoły zamknięte. Wielu rodziców przymusowo przechodzi na zasiłek i zostaje w domu z dziećmi. Mamy okazję pogłębić więzi w rodzinie. Tylko dlaczego to właściwie takie ważne?
Justyna MiturzyÅ„ska (J. M.): Rodzina jest podstawowÄ… komórkÄ… spoÅ‚ecznÄ… peÅ‚niÄ…cÄ… wiele funkcji, ale i wspólnotÄ…, na której spoczywa wielka odpowiedzialność – jest bowiem pierwotnÄ… i najważniejszÄ… grupÄ… spoÅ‚ecznÄ…, która zapewnia jej czÅ‚onkom poczucie bezpieczeÅ„stwa, stwarza warunki do rozwoju i zaspokajania potrzeb. To rodzice sÄ… pierwszymi nauczycielami dziecka, a dom to niejako pierwsza szkoÅ‚a dla najmÅ‚odszych. Rodzina speÅ‚nia szereg funkcji, zatem musi „dziaÅ‚ać” prawidÅ‚owo, aby przygotować dziecko do dorosÅ‚ego życia i przekazać niezbÄ™dnÄ… wiedzÄ™.
D. R.: Możemy więc przyjąć, że rodzina to fundament. To czego nauczymy się w domu obserwując rodziców rzutuje później na nasze postawy. Czy dobrze rozumiem?
J. M.: WażnÄ… rolÄ… rodziny jest wychowanie moralne dzieci. Wiele cech takich jak uczciwość, patriotyzm, szacunek, wpaja siÄ™ w dzieciÅ„stwie. Każdy mÅ‚ody czÅ‚owiek obserwujÄ…c rodziców przejmuje odpowiednie normy postÄ™powania i wzory zachowania siÄ™. Najważniejszym aspektem w ksztaÅ‚towaniu siÄ™ postaw jest osobisty przykÅ‚ad rodziców. Dziecko bacznie przyglÄ…da siÄ™ odnoszeniu siÄ™ do siebie rodziców – uczy siÄ™ wartoÅ›ci takich jak miÅ‚ość, bezinteresowna pomoc, przebaczenie, wierność, współpraca, tolerancja. Nabywa umiejÄ™tność prowadzenia dialogu z drugÄ… osobÄ…. Zdrowy system rodzinny to taki, który zabezpiecza przetrwanie i rozwój, zaspokaja potrzeby emocjonalne swoich czÅ‚onków. To miejsce, gdzie rozwija siÄ™ poczucie wÅ‚asnego „ja”. Jednym z najważniejszych filarów prawidÅ‚owego funkcjonowania rodziny i jej zdrowia jest dobra komunikacja.
D. R.: Co w przypadku, gdy w domu rodzinnym wydarzy się coś, co będzie źródłem niepokoju dla jego mieszkańców?
J. M.: W momencie, kiedy funkcjonowanie rodziny zaczyna się pogarszać, destrukcyjne skutki dotyczą nie tylko jednostki, ale i wszystkich jej członków. Niestety nierzadko domownikom przychodzi zmierzyć się z wieloma problemami. Niewątpliwie sytuacją, która wymaga od rodziny poświęcenia, uwagi, cierpliwości oraz zrozumienia jest terapia dziecka z określonymi trudnościami. Należy pamiętać, że aby terapia była efektywna potrzebne jest odpowiednie wsparcie dla dziecka. Rodzic powinien motywować dziecko, oraz swoją postawą i gotowością do zmierzenia się z przeciwnościami losu pokazać, że nie jest same. Mały pacjent, powinien czuć, że może liczyć na pomoc zarówno terapeuty jak i rodzica. Natomiast zadaniem terapeuty jest wspierać nie tylko pacjenta ale i całą jego rodzinę. Należy bowiem pamiętać, że każda rodzina posiada odrębną historię i znane tylko sobie doświadczenia. Dopiero posiadając kompleksową wiedzę, można przedstawić proponowane formy pomocy.
D. R.: Czy możesz rozwinąć temat wsparcia dla rodziny?
Terapeuta powinien zdać sobie sprawÄ™ z tego, że rodzic może być niekiedy zmÄ™czony i sfrustrowany, kiedy po raz kolejny musi zmierzyć siÄ™ ze zmianÄ… lekarza czy terapii. Jest on tylko czÅ‚owiekiem, który też może mieć czasami zÅ‚y dzieÅ„, przy czym każdy przede wszystkim chce pomóc swojemu dziecku, nierzadko spychajÄ…c swoje potrzeby na boczny tor. Zadaniem terapeuty jest okazanie zrozumienia i wyrozumiaÅ‚oÅ›ci przy pewnych potkniÄ™ciach. Empatia oraz kompleksowe podejÅ›cie do rodziny jako caÅ‚oÅ›ci oraz uszanowanie każdego z jej czÅ‚onków jest w tym zakresie niesamowicie ważne. Czasami warto zapytać rodzica: „A jak siÄ™ Pani czuje w obecnej sytuacji? Czy w jakiÅ› sposób mogÄ™ pomóc?” Stwierdzenie w rozmowie: „Dobrze, że jesteÅ›! CieszÄ™ siÄ™, że siÄ™ znowu widzimy!” Może niejednokrotnie podnieść na duchu, i dać poczucie, że rodzic też jest tutaj ważny. Chwalimy dzieci za postÄ™py w terapii, dlaczego nie pochwalić też rodzica? – „Podziwiam CiÄ™, za poÅ›wiÄ™cenie! Wspaniale pracujesz z dzieckiem”. Motywujmy zarówno dziecko jak i rodzica. To jego praca w domu przyczynia siÄ™ do sukcesu w terapii. Okazane zainteresowanie i wsparcie z pewnoÅ›ciÄ… przyniesie pozytywny efekt.